بسم الله الرّحمن الرّحیم
خلاصه بیانات مراسم تنفیذ حکم چهاردهمین دوره‌ی ریاست‌جمهوری
7 مرداد 1403
مراسم تنفیذ و اهمیت مردم‌سالاری
مراسم تنفیذ، آخرین برگ از کتاب قطور و پُرمضمونی است که ملّت عزیز ایران و دست‌اندرکاران به وسیله‌ی این انتخابات پُرانگیزه تدوین کردند. خدا را شاکر هستیم که انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم با وجود فضای اندوه عمومی ناشی از فقدان رئیس‌جمهور فقید شهیدمان، مرحوم آقای رئیسی (رضوان الله علیه) بحمدالله به بهترین وجهی انجام گرفت. این آزمون مهمّی برای کشور بود که بحمدالله این آزمون با موفّقیّت انجام گرفت و نتیجه‌ی شیرین آن را ان‌شاءالله ملّت عزیزمان خواهند چشید.
نقش سرپرست ریاست جمهوری و هیئت دولت
بنده لازم می‌دانم نقش سرپرست محترم ریاست جمهوری، جناب آقای مخبر را و هیئت دولت را در مدیریّت امور کشور در این حدود دو ماه یادآوری کنم و از این آقایان تشکّر کنم؛ عزیزان من! این مردم‌سالاری که امروز در کشور ما وجود دارد، ارزان و آسان به دست نیامده؛ امام بزرگوار ما، از روز اوّل پیروزی انقلاب، با قاطعیّت تمام، یک امر بی‌سابقه‌ی در کشور را تثبیت کردند و آن، دخالت مردم، حضور مردم و تأثیر مردم در اداره‌ی کشور است؛ این کار بزرگ امام بزرگوار ما بود که یکی از مهم‌ترین حوادث تاریخ زندگی کشور ما است.
تجربه‌ی مشروطیّت و دیکتاتوری رضاشاهی
قبل از اینکه ملّت ایران به رهبری امام بزرگوار به مردم‌سالاری دست پیدا بکند، ما فقط تجربه‌ی مشروطیّت را داشتیم. در مشروطیّت، مردم مجاهدت کردند، تلاش کردند، شهید دادند، لکن به دلیل اینکه یک رهبریِ قدرتمند و متنفّذ و مردمی بر سر کار نبود، کشور دچار آشفتگی شد، حدود پانزده سال کشور در حال آشفتگی بود، بعد هم دیکتاتوریِ خشنِ رضاشاهی بر سر کار آمد؛ و همه‌ی زحمات ملّت با روی کار آمدن رضای پهلوی بر باد رفت.
خصوصیات حکومت پهلوی اوّل و دوم
خصوصیّت و شاخص مهمّ حکومت پهلوی اوّل از یک طرف عبارت بود از دیکتاتوریِ خشن و مظلوم‌کشی و فشار به ملّت، و از یک طرف ذلّت و اطاعت و انفعال در مقابل عوامل خارجی. رضاشاه را انگلیس‌ها سر کار آوردند و هر چه آن‌ها خواستند انجام گرفت؛ هم در باب سیاست، هم در باب فرهنگ، هم در باب نوع اداره‌ی کشور، منابع ملّی به غارت رفت؛ با مردم سخت‌گیری و سرکوب انجام گرفت؛ با دین و دین‌داری و روحانیّت که عامل مهمّی در حرکت مردم بود، صریحاً و علناً مبارزه شد.
بعد هم در اواخر دوره، وقتی که آن‌ها احساس کردند رضاشاه یک گرایشی به آلمان هیتلری پیدا کرده؛ آمدند دست او را گرفتند گفتند که اخراج! او را تبعید کردند و پسر نالایق او را به جای او نشاندند و همان سیاست‌ها ادامه پیدا کرد. محمّدرضا هم همان راه پدر را رفت؛ یعنی سخت‌گیری بر مردم و ذلّت در مقابل سیاست‌های بیگانه. این وضعیّت سیاست این‌ها بود.
اهمیت مردم‌سالاری و انقلاب اسلامی
توجّه به این نکات مهم است. کار به جایی رسید که محمّدرضای پهلوی برای سرنگون کردن یک دولت ملّی که استثنائاً با رأی مردم بر سر کار آمده بود، متوسّل شد به آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها. این مردم‌سالاری که شما امروز در ایران مشاهده می‌کنید، برآمده از قیام ملّت ایران در مقابل یک چنان وضعی است. ملّت ایران هرگز دخالت در امور اداره‌ی کشور را تجربه نکرده بود، آزمایش نکرده بود؛ انقلاب اسلامی این را هدیه کرد به ملّت ایران به دست امام بزرگوار و برجسته‌ی بی‌نظیر ما. قدر این را باید دانست.
اهمیت انتخابات و انگیزه‌ی مردم
ما در جمهوری اسلامی در این چهل و چند سال ده‌ها انتخابات داشتیم؛ همه همراه با رقابت، با سلامت، با حضور پُرانگیزه‌ی مردم. آنچه در درجه‌ی اوّل اهمّیّت قرار دارد، «انگیزه‌دار بودن مردم» است. مردم باانگیزه می‌آیند پای صندوق رأی و رأی می‌دهند؛ بحمدالله انتخابات اخیر هم بخوبی انجام گرفت؛ و مردم بحمدالله رئیس‌جمهور شایسته‌ای را انتخاب کردند. بیاناتی که امروز ایشان اینجا کردند، متقن و عمیق و حاکی از پایبندی به مبانی حقیقی مردم‌سالاری اسلامی است. همه‌ی ما باید کمک کنیم در حدّ خودمان که ایشان و دولتشان بتوانند این کارهای بزرگ را انجام بدهند.
توصیه‌ها به دولت و ملّت
بنده چند توصیه می‌خواهم عرض بکنم که این توصیه‌ها، هم به دولت و مسئولینی است که ان‌شاءالله در جایگاه‌های مهمّ مسئولیّت قرار خواهند گرفت، هم به عموم ملّت است.
استفاده از ظرفیت‌های مردمی و طبیعی
توصیه‌ی اوّل. کشور ما، کشور بزرگی است، ملّت ما ملّت بزرگی است. در میان ملّت ما کسانی که صاحب فکرند، صاحب ابتکارند، صاحب تجربه‌اند، صاحب آراء جدیدند، بی‌شمارند؛ این یک ثروت عظیم ملّی است و از این باید استفاده کرد. دولت محترم و رئیس‌جمهور محترم ان‌شاءالله برای مردم، با مردم، در میان مردم از این «ظرفیّت عظیم مردمی» استفاده کنند. البتّه در کنار این فرصت‌های انسانی، ثروت‌های طبیعی و مادّی ما هم وجود دارد که آن هم فراوان است. ما می‌توانیم کارهای بزرگی را به اتّکاء این منابع انسانی و ثروت انسانی و ثروت طبیعی انجام بدهیم؛ شرطش این است که همّت بلند داشته باشیم، کارها را بجد دنبال کنیم و همکاران خوبی را ان‌شاءالله انتخاب کنیم.
کار جهادی و اهمیت آن
توصیه‌ی بعدی مربوط به «کار جهادی» است. با روحیه‌ی جهادی میشود کوه‌های مشکل را از جا کَند. کار جهادی یعنی چه؟ یعنی خستگی‌ناپذیری، بی‌‌مزد و بی‌منّت کار کردن، هدف را انجام وظیفه‌ی انسانی و خدایی قرار دادن، و پیش رفتن؛ این کار جهادی است. البتّه چهارچوب‌های قانونی و اداری وجود دارد، باید رعایت بشود، امّا کار جهادی، کیفیّت است، نوع کار است. خیلی‌ها هستند ظاهر قانون را رعایت می‌کنند امّا کار پیش نمی‌رود، کار انجام نمی‌گیرد. کار جهادی نقطه‌ی مقابل این است.
ما با کار جهادی کارهای بزرگی در کشور انجام دادیم: دفاع مقدّس هشت‌ساله‌ی ما با کار جهادی پیش رفت؛ توطئه‌های پیچیده‌ی رنگارنگ دشمن در این سی چهل سال، با کار جهادی خنثی شد. شهید رئیسی (رضوان الله تعالی علیه) اهل کار جهادی بود؛ واقعاً شب و روز نمی‌شناخت؛ واقعاً دنبال آفرین و احسنت برای این‌همه کاری که می‌کرد نبود؛ این را ما از نزدیک دیدیم، حس کردیم. این هم توصیه‌ی بعدی ما که عبارت بود از کار جهادی، ورود مجاهدانه در میدان و اجتناب از کنترل از راه دور؛ اینکه مدیری بخواهد از راه دور کارها را کنترل کند، نمی‌شود؛ باید برود در دل کار.
تعامل ارکان کشور
توصیه‌ی بعدی: تعامل ارکان کشور؛ بدون این نمی‌شود کار کرد. مجلس باید به دولت کمک کند؛ دولت باید روی حساسیّت‌های مجلس حساب کند؛ قوّه‌ی قضائیّه در هر نقطه‌ای که مورد نیاز است باید حضور فعّال داشته باشد؛ نیروهای مسلّح در هر جایی که دولت نیاز دارد و مردم نیاز دارند، طبق وظایفشان حضور داشته باشند؛ همه بایستی نقش‌آفرینی کنند. بنده قبلاً هم به مسئولان قوا توصیه کرده‌ام، الان هم به آقایان که اینجا تشریف دارند، توصیه می‌کنم این جلسات رؤسای سه قوّه و تبادل نظر را جدّی بگیرند؛ این کار، کار بسیار خوبی است.
رعایت اولویّت‌ها و مسائل اقتصادی
توصیه‌ی بعدی، رعایت اولویّت‌ها است. البتّه همه می‌دانند که بنده نسبت به مسائل فرهنگی خیلی حسّاسم؛ مسائل فرهنگی و مسائل اجتماعی مسائل بسیار مهمّی است، شاید بیش از همه‌چیز اهمّیّت دارد؛ لکن امروز از لحاظ زمانی، اولویّت با مسائل اقتصادی است. یک تحرّک اقتصادی حساب‌شده‌ی قوی پیگیر مورد نیاز است. البتّه کارهایی در دولت قبل انجام گرفته که کارهای باارزشی است و باید ادامه پیدا کند، کارهای دیگری هم باید اضافه بشود. در مسائل اقتصادی، هم از زاویه‌ی دید مسائل کلان بایستی به مسئله‌ی اقتصادی پرداخت هم از نظر بهبود وضع معیشت مردم که یک کار فوری و کوتاه‌مدّت است.
فضای احساسات عمومی ناشی از انتخابات
توصیه‌ی بعدی، مربوط به فضای احساسات عمومی ناشی از انتخابات است، که مخاطب این توصیه آحاد مردمند، فعّالان سیاسی و اجتماعی‌اند. خب انتخابات طبعاً چالش‌برانگیز است. نباید به وسوسه‌های دوقطبی‌سازی اعتنا کرد و ترتیب اثر داد؛ این توصیه‌ی مؤکّد بنده است. نباید احساساتی که افراد را در دوره‌ی انتخابات وادار به مجادله‌ی با یکدیگر می‌کرد ادامه پیدا کند. یکی رأی می‌آورد، یکی رأی نمی‌آورد؛ این طبیعی است. این نباید موجب اختلاف و شکاف و جدایی بشود. این همین «وَ تِلکَ الاَیّامُ نُداوِلُها بَینَ النّاس» است دیگر؛ این امتحان است. بنده عرض می‌کنم در همه‌ی این انتخابات‌هایی که اتّفاق افتاده، ملّت ایران پیروز شده؛ ما شکست‌خورده نداریم. این‌ها جزو ملّت ایرانند دیگر، ملّت ایران پیروز است. نه آن کسی که نامزدش رأی آورده است باید احساس اعتلا کند، نه آن کسی که نامزدش رأی نیاورده است باید احساس شکست کند.
قدرشناسی توان داخلی کشور و تکیه به توان داخلی
توصیه‌ی بعدی، «قدرشناسی توان داخلی کشور و تکیه به توان داخلی» است. مخاطب این توصیه مسئولین محترمند. به توان داخلی اهمّیّت بدهند. «ما می‌توانیم» یک شعار همیشگی باقی بماند. این حرف البتّه به معنای این نیست که ما از توان‌های خارجی استفاده نکنیم؛ هیچ عاقلی این حرف را نمی‌زند. حتّی گاهی دشمنان ما یک حرکتی انجام می‌دهند که به نفع ما است، از آن هم باید استفاده کرد. منتها توان داخلی را ندیده نباید گرفت؛ هیچ مسئله‌ی داخلی را متوقّف و آویزان به یک موضوع خارجی نباید کرد.
سیاست خارجی و برخورد فعال
توصیه‌ی بعدی در مورد مسائل مربوط به سیاست خارجی است: در مقابل امواج و حوادث جهانی و بخصوص منطقه‌ای، برخورد کشور باید فعال و اثرگذار باشد، نه منفعل. غفلت و تغافل از آنچه در دنیا و منطقه پیش می‌آید، جایز نیست. هر حادثه‌ای که پیش می‌آید، ما یک موضعی در قبال آن داریم؛ این موضع را صریح، روشن، با قوت و متانت ابراز کنیم تا دنیا بشناسد و بفهمد که ایران اسلامی در این قضیه چه می‌گوید. دولت سیزدهم در این باره تلاش خوبی داشت. خدا رحمت کند، شهید خدمت، مرحوم امیرعبداللهیان را؛ دیپلمات خیلی خوبی بود، مذاکره‌کننده‌ی خیلی خوبی بود، تلاش و فعّالیّت خوبی داشت. این فعّالیّت و تلاش ان‌شاءالله بایستی ادامه پیدا کند.
اولویت‌های ارتباطات خارجی
ما در ارتباطات خارجی اولویّت‌هایی داریم؛ یکی از اولویّت‌های ما همسایگان ما هستند. ما جزو کشورهای دارای همسایگان متعدّد هستیم؛ این از جمله‌ی امتیازات یک کشور است. بایستی ما بر روی روابط با همسایگان کار کنیم و تلاش کنیم. یکی از اولویّت‌ها ارتباط با کشورهایی است که میدان دیپلماسی ما را می‌توانند گسترش بدهند؛ مثلاً کشورهای آفریقا، کشورهای آسیا. یکی از اولویّت‌ها ارتباط مستحکم با کشورهایی است که در این سال‌ها در قبال فشارها از ما حمایت کرده‌اند، قدرشناسی باید بکنیم؛ ارتباطاتمان را با این‌ها بایستی مستحکم کنیم؛ این سیاست اولویّت‌دار ما است.
البتّه این‌جور نیست که ما بگوییم یک انگیزه‌ی مخالفت و دشمنی‌ای با بعضی از کشورها، مثلاً کشورهای اروپایی ــ که حالا من جزو اولویّت‌ها آن‌ها را ذکر نکردم ــ داریم؛ نه. علّت اینکه کشورهای اروپایی را به عنوان اولویّت ذکر نمی‌کنم، این است که این‌ها با ما این چند ساله خوب رفتار نکردند، این رفتار بد را نداشته باشند آن کشورها هم جزو اولویّت‌های ما هستند. البتّه چند کشور هستند که ما اذیّت‌های آن‌ها را، رفتار عنادآمیزشان را فراموش نمی‌کنیم.
مسئله‌ی غزّه و جنایات رژیم صهیونیستی
آخرین مطلبی که من عرض می‌کنم، مسئله‌ی غزّه است که امروز یک مسئله‌ی جهانی است. این مسئله امروز از داخل کنگره‌ی آمریکا تا سازمان ملل تا المپیک پاریس تا همه‌جای دیگر، انتشار و گسترش دارد. رژیم صهیونیستی زشت‌ترین چهره‌ی یک باند جنایت‌کار را از خودش ارائه می‌دهد. این‌ها دولت نیستند؛ این‌ها یک باند جنایت‌کارند. این‌ها در ترور و قساوت و جنایت نصاب جدیدی را در تاریخ جنایت‌کاری بشر در دنیا به جا گذاشتند؛ کودکان داخل گهواره‌ها، بچّه‌های پنج‌ساله، شش‌ساله، زن‌ها، بیماران بیمارستان‌ها؛ این‌ها حتّی یک گلوله به کسی شلیک نکرده‌اند، امّا بمب روی سر این‌ها دارد ریخته میشود؛ چرا؟ این جنایت، یک جنایت بی‌سابقه است.
دشمن صهیونیستی با همه‌ی کمک‌های آمریکا، با همه‌ی کمک‌هایی که بعضی از دولت‌های خائن به او انجام دادند، نتوانسته نیروی مقاومت را زمین‌گیر کند، کاری با آن‌ها نمی‌توانند بکنند، روی سر مردم مظلوم غزّه بمب می‌ریزند! دنیا بایستی در مقابل این حادثه تصمیم جدّی‌تری بگیرد. آن وقت با این نگاه، آدم می‌فهمد که چه ننگ بزرگی را کنگره‌ی آمریکا چند روز قبل برای خودش هموار کرد که پای صحبت این جنایت‌کار نشست و گوش کرد! امیدواریم خداوند متعال ملّت مظلوم فلسطین را پیروز کند. امیدواریم خداوند متعال ملّت عزیز و بزرگ و پُرانگیزه‌ی ایران اسلامی را به اهداف والای خودش برساند. از خداوند متعال برای روح مطهّر امام بزرگوار، ارواح مطهّر شهیدان، روح شهید سلیمانی، روح شهید رئیسی و همراهانشان علوّ درجات را درخواست می‌کنیم.
والسّلام علیکم و رحمة‌الله و برکاته
