آبروی ری

ری شهر بی وجود شما ارزشی نداشت

« ری» را امّ البلاد ایران می دانند و به خاطر قدمتش به آن« شیخ البلاد » می گویند¹. شهری که سالهای دور قبله‌ی آمال و آرزویی برای دنیازدگان بود و دنیاپرستان در پی آن بودند که با حکومت بر ری برای خود مقام و موقعیت کسب کنند²، امروز در آن کسی آرمیده است که حقا و انصافا به ری و تاریخ ری آبرو داده و حق عظیمی به گردن همه‌ی تهرانی‌ها و اهل ری دارد، چرا که« شرف المکان بالمکین ».
عبدالعظیم حسنی (۱۷۳-۲۵۲ق) مشهور به شاه عبدالعظیم و سیدالکریم از سادات حسنی و از راویان حدیث که بخاطر داشتن روحیه‌ی مبارزاتی و نشر معارف اهل بیت(علیهم السلام) دردوران اختناق شدید یعنی دوران امام جواد و امام هادی(علیهما السلام)، مجبور می شود «حاربا من السلطان»³ از دست خلیفه‌ی عباسی از عراق و حجاز بگریزد و به مرکز و محل تجمع شیعیان(ری) بیاید و آنجا را مأمنی برای خود قرار بدهد.

ایشان در دوران اقامت در ری، ضمن انجام فعالیت‌های مبارزاتی، به عبادت شبانه و نقل حدیث نیز می‌پرداختند. جمع آوری خطب نهج البلاغه را از ابتکارات این شخصیت برجسته می دانند.
نسب ایشان به امام حسن مجتبی (ع) می‌رسد و همین جایگاه، همراه با علم و جهادشان، آنان را امام‌زاده‌ای بزرگوار معرفی کرده است⁴.

نشان افتخار از امام هادی(ع): تصدیق عبدالعظیم حسنی

آنچه در زندگی این شخصیت با عظمت جلوه می کند و بر کمالات او می افزاید، تصدیق او توسط امام هادی(علیه السلام ) است که درجریان حدیث«عرض دین» اتفاق افتاد؛ دریافت نشان پر افتخار«یَا أَبَا الْقَاسِمِ أَنْتَ وَلِيُّنَا حَقّاً»؛ «تو قطعاً جزء دوستان ما هستی»، نشان دهنده‌ی عظمت و موقعیت ایشان در نزد امام(علیه السلام)، و نشان دهنده‌ی اعتقاد صحیح و در صراط مستقیم بودن ایشان است⁵.

اهل بیت با جمله‌ای از امام زمان، محبت و رضایت خود را به شیعیان وفادار نشان می‌دهند. براستی هرکسی توانایی این را دارد که همچون سیدالکریم از امام زمان خود چنین مدالی را دریافت کند؟

ثبات در مسیر اهل بیت، انسان را به دوستی آنان در دنیا و لطف امام زمان در آخرت می‌رساند.
« … أَمَا إِنَّكَ لَوْ زُرْتَ قَبْرَ عَبْدِ الْعَظِيمِ عِنْدَكُمْ لَكُنْتَ كَمَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ عليه السلام».
اگر قبر عبد العظيم را در شهر خود زيارت كنى، چنان است كه گويى امام حسين عليه السلام را زيارت كرده اى⁶.

زیارت عبدالعظیم حسنی(ع)؛ هم‌سنگ زیارت امام حسین(ع)

فارغ از اینکه امام هادی(علیه السلام) در چه شرایطی و بر چه حکمتی این فضیلت را برای زیارت حضرت عبدالعظیم(ع) بیان می کنند، اهتمام بزرگان دین بر زیارت این شخصیت با عظمت بسیار آموزنده است، از جمله اینکه: امام خمینی(ره) دو سه روز اولی که از پاریس تشریف آورده بودند، فرمودند: «من متأثرم که در این چند روز که به ایران آمده ام هنوز به زیارت حضرت عبدالعظیم(ع) موفق نشده ‏ام»⁷.

در احوالات مرحوم آیت الله بهجت(ره) نیز آمده است: در مسافرت هایی که ایشان از تهران می گذشتند، اصرار داشتند که به حرم حضرت عبدالعظیم(ع) مشرف شوند، هم در مسیر رفت و هم در بازگشت؛ هم چنین در سفر به مشهد مقدس اصرار داشتند که بر سر راه باید به حرم حضرت عبدالعظیم(ع) بروند و می‌فرمود «اگر اهل تهران هفته‌ای یک مرتبه به زیارتش نروند، جفا کرده‌اند»⁸.
خوشا بحال حضرت عبدالعظیم، که حیات و ممات او مورد تایید و قبول امام زمانش بود. از خدا می‌خواهیم ما را در راه حق ثابت‌قدم نگه دارد و زندگی‌مان را شبیه اهل بیت قرار دهد.

به مناسبت ولادت حضرت عبد العظیم حسنی(سلام الله علیه)

1. ملکی میانجی، جغرافیای ری، تابستان ۱۳۸۳ش، ص۸۸، به نقل از نزهة القلوب، ص۵۲. ↩︎
2. شعرانی، دمع السجوم، ترجمه نفس المهموم، ۱۳۷۴ق، ص۱۱۰ ↩︎
3. نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶ق، ص۲۴۸ ↩︎
4. اقتباس از بیانات امام خامنه ای در جمع برگزارکنندگان کنگره حضرت عبدالعظیم 5/3/1382 ↩︎
5. شیخ صدوق، محمد بن علی، التوحید، ص۸۱. ↩︎
6. کامل الزیارات/ ص 324 ↩︎
7. کتاب پابه‌پای آفتاب صفحه: ۷۷ ↩︎
8. سایت حضرت عبدالعظیم حسنی/ توصیه آیت الله بهجت به مردم تهران برای زیارت حضرت عبدالعظیم (ع)، به نقل از فرزند ایشان. 5/10/1396 ↩︎