غافلگیریناپذیری انقلاب اسلامی در برابر دشمن
وقتی به رخداد دفاع مقدس مینگریم، نخستین نکتهای که باید به آن توجه کرد، مسئلهی غافلگیر نشدن انقلاب از سوی دشمن است. رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنرانی ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ به نکتهای بنیادین اشاره فرمودند: حمله به انقلاب اسلامی، امری غیرمنتظره نبود، بلکه طبیعت انقلابهای بزرگ چنین اقتضا میکند که نظام سلطه در برابر آنها صفآرایی کند.
در تاریخ معاصر، هر جا ملتی با ارادهای اصیل و برخاسته از هویت خود به میدان آمده و ساختارهای سلطه را به چالش کشیده است، با واکنش سخت دشمن مواجه شده است. انقلاب اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنا نبود. انقلاب ۱۳۵۷ نه یک دگرگونی صوری، بلکه برهمزنندهی موازنهی قدرت جهانی بود. آمریکا که ایران را «جزیره ثبات» خود در منطقه میدانست، ناگهان با مردمی مواجه شد که با شعار «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» همهی معادلات او را فرو ریختند. طبیعی است که چنین رخدادی، خشم و عصبانیت نظام سلطه را برانگیزد.
از همین منظر است که رهبر انقلاب اسلامی میفرمایند: «آنها از انقلاب به شدت عصبانی بودند و جنگ، واکنش طبیعی آنان بود.» انقلاب اسلامی ابعادی داشت که مردم ایران در آن زمان بهطور کامل درک نکرده بودند، اما قدرتهای جهانی بهخوبی فهمیدند که این انقلاب صرفاً تغییر حکومت نیست، بلکه آغازگر گفتمانی جهانی در بازگشت به هویت دینی، گسست از نظم آمریکامحور، و ارائه الگویی نو برای ملتهای مسلمان و مستضعف است.
جنگ تحمیلی؛ پروژهی مشترک قدرتهای استکباری
جنگ تحمیلی حزب بعث عراق علیه ایران را باید از همین زاویه فهمید. رژیم بعث در ظاهر متجاوز بود، اما در حقیقت، جنگ را جبههی متحدی از قدرتهای استکباری علیه انقلاب نوپا هدایت میکرد. آمریکا، شوروی، اروپا و برخی دولتهای عربی با تمام توان از صدام حمایت کردند، زیرا بقای انقلاب اسلامی را برابر با فروپاشی نقشههای ژئوپلیتیک و تمدنی خود میدانستند.
رهبر انقلاب دفاع مقدس را نه یک رخداد تاریخی صرف، بلکه نقطهای برای تبیین ماهیت انقلاب تلقی میکنند. جنگ، حقیقت انقلاب را عریانتر نشان داد. همانگونه که آتش، خلوص طلا را آشکار میسازد، دفاع مقدس نیز خلوص، اصالت و ظرفیتهای عظیم انقلاب را نمایان کرد. و ملتی که تازه انقلاب کرده بود، بدون تجربهی نظامی و سیاسی گسترده، در برابر جبههی متحد قدرتهای جهانی ایستاد و پیروز شد.
جنگ تحمیلی، اگرچه از منظر ظاهری، حادثهای ناگوار برای کشورمان بود، اما در بطن خود، نعمت و فرصتی عظیم برای تثبیت و تبیین انقلاب اسلامی فراهم آورد. رهبر انقلاب بارها تأکید کردهاند که دفاع مقدس «گنجی تمامنشدنی» است و هر نسل میتواند از آن سرمایهای تازه برای ادامه مسیر انقلاب برداشت کند.